از استقبال خوب شما بسیار سپاسگزاریم
اگر کسب و کار شما در قالب شرکت سهامی انجام می شود، وجود هیئت مدیره ضروری خواهد بود. هیئت مدیره از افرادی تشکیل می شود که توسط سهامداران به منظور اداره شرکت انتخاب می شوند. در یک بخش از کسب و کار خود باید برای خواننده طرح قسمتی را به معرفی اعضای هیئت مدیره و مسئولیتی که برعهده دارند اختصاص دهید. هیئت مدیره خوب می تواند باعث اعتبار شرکت شما شود.
اختیارات هیئت مدیره:
مهم‌ترین موضوع بعد از انتخاب هیئت‌مدیره هر شرکت، حدود اختیارات آن است. ماده 118 اصلاحیه قانون تجارت، برای رفع مشکلات ناشی از این موضوع بحث‌انگیز به‌صورت صریح و روشن مقرر می‌دارد، جز درباره موضوعاتی که موجب مقررات این قانون اخذ تصمیم و اقدام درباره آنها در صلاحیت خاص مجامع عمومی است، مدیران شرکت دارای کلیه اختیارات لازم برای اداره امور شرکت می‌باشند، مشروط به آنکه تصمیمات و اقدامات آنها در حدود موضوع شرکت باشد. محدود کردن اختیارات مدیران در اساسنامه یا به‌موجب تصمیمات مجامع عمومی فقط از لحاظ روابط بین مدیران و صاحبان سهام معتبر بوده و در مقابل اشخاص ثالث باطل و کان لم یکن است.
- محجورین و همچنین افرادی که حکم ورشکستگی آنها صادرشده است.
- کسانی که به علت ارتکاب جنایت یا یکی از جنحه های سرقت، خیانت در امانت، کلاه‌برداری، اختلاس، تدلیس، تصرف غیرقانونی در اموال عمومی، به‌موجب حکم قطعی از حقوق اجتماعی، کلاً یا بعضاً محروم شده باشند. البته توجه داشته باشید که این اشخاص فقط در مدت محرومیت از حقوق اجتماعی نمی‌توانند به عضویت هیئت‌مدیره انتخاب گردند.
- به‌موجب بند 3 ماده 15 قانون دفاتر اسناد رسمی، سردفتر و دفتریار نمی‌توانند به سمت عضو هیئت‌مدیره یا مدیرعامل شرکت‌های تجاری درآیند.
- به‌موجب تبصره 2 ماده 241 لایحه، هیچ فردی نمی‌تواند اصالتاً یا به نمایندگی از شخص حقوقی هم‌زمان در بیش از یک شرکت که تمام یا بخشی از سرمایه آن متعلق به دولت یا نهادها یا مؤسسات عمومی غیردولتی است به سمت مدیرعامل یا عضو هیئت‌مدیره انتخاب شود.
هیئت مدیره در اولین جلسه خود از بین اعضای هیئت یک رئیس و یک نایب رئیس که باید شخص حقیقی باشند برای هیئت مدیره‌تعیین می‌نماید. مدت ریاست رئیس و نیابت نایب رئیس هیئت مدیره بیش از مدت عضویت آنها در هیئت مدیره نخواهد بود. هیئت مدیره در هر موقع‌می‌تواند رئیس و نایب رئیس هیئت مدیره را از سمت‌های مذکور عزل کند. هر ترتیبی خلاف این ماده مقرر شود کان‌لم‌یکن خواهد بود.
تبصره ۱ – از نظر اجرای مفاد این ماده شخص حقیقی که به عنوان نماینده شخص حقوقی عضو هیئت مدیره معرفی شده باشند در حکم عضو‌هیئت مدیره تلقی خواهد شد.
تبصره ۲ – هرگاه رئیس هیئت مدیره موقتاً نتواند وظایف خود را انجام دهد وظایف او را نایب رئیس هیئت مدیره انجام خواهد داد.
نقش و مسئولیت رئیس هیئت مدیره در شرکت ها:
رئیس هیئت مدیره مدیری است که توسط هیئت مدیره شرکت انتخاب می‌شود و مدیریت و ریاست بر جلسات هیئت مدیره را برعهده دارد. رئیس هیئت مدیره اطمینان حاصل می‌کند که جلسات به‌درستی و بانظم و مطابق دستور برگزار شوند و در جهت رسیدن به یک توافق عام در تصمیم‌گیری‌های هیئت مدیره فعالیت می‌کند. این جایگاه، با جایگاه مدیرعامل شرکت تفاوت دارد و می‌تواند غیراجرایی (پاره وقت) و یا اجرایی (تمام وقت) باشد.
در بعضی شرکت‌ها، نقش‌های رییس هیئت مدیره و مدیرعامل ترکیب شده‌اند. در شرکت هایی که شفافیت و مسئولیت‌پذیری پایین‌تری دارند، مسائل مربوط به جلوگیری از فساد و نظارت بر عملکرد مدیران در نظر گرفته نمی‌شود و دو جایگاه متفاوت با عملکردهای کاری مجزا در اختیار یک فرد قرار می‌گیرد و زمینه ایجاد فساد و تخلفات مالی و اجرایی ایجاد می‌شود.
وظیفه اصلی رئیس هیئت مدیره، مدیریت و رهبری هیئت مدیره است، ولی علاوه بر آن عمده وظایف رئیس هیئت مدیره عبارت است از:
- ریاست هیئت مدیره
- دعوت هیئت مدیره برای تشکیل جلسه
- دعوت مجمع عمومی به نمایندگی از هیئت مدیره
- ریاست مجامع عمومی به عنوان رئیس هیئت رئیسه
