از استقبال خوب شما بسیار سپاسگزاریم

زمان مطلعه: 5 دقیقه
5 خرداد 1400

معمولا در کتاب ها و مقالات می‌خوانیم که کارآفرینان، افرادی جسور، ریسک پذیر، و با اعتماد به نفس بالا هستند. اما واقعیت آن است که این خصوصیات، پس از سال ها به وجود می‌آیند. در حقیقت کارآفرین موفق امروز، جوان نگران دیروز است. کارآفرین می‌تواند گذشته ای مملو از فقر یا ثروت داشته باشد با خانواده ای از هم پاشیده یا خوشبخت. آن ها می‌توانند در گذشته افرادی محبوب یا منفور و یا عادی و یا غیر عادی بوده باشند.

به نظر می‌رسد سه خصوصیت برای موفقیت کارآفرینان از اهمیت بیشتری برخوردار است (کوک، ۱۹۸۶):

  • اراده قوی: اراده قوی مهم ترین شاخص برای تبدیل شدن به یک کارآفرین موفق است. بدون اراده نمی توان از پس مشکلات بزرگ بر آمد. اراده یعنی جدیت در تبدیل ایده ها به عمل.
  • کار زیاد: کارآفرینان حتی اگر برای دیگران کار کنند، بازهم تلاش زیادی به خرج می دهد. البته باید توجه داشت که این علاقه به کار زیاد آموختنی و تا حد زیادی به تمایلات شخصی فرد بستگی دارد. به عبارت دیگر اگر فرد در کار مورد علاقه خود فعالیت نماید، با انگیزه بیشتری کار خواهد کرد.
  • اثبات خود به دیگران: موضوع دیگر، انگیزه جبران برخی از کاستی ها و غلبه بر برخی ناکامی ها است. تقریبا همه مردم دوست دارند چیزی را به سایرین ثابت کنند. کارآفرینی یک مسیر خوب برای اثبات توانایی‌های فرد است.

 معمولا پژوهشگران حوزه کارآفرینی، ویژگی‌های کارآفرینان را از دیدگاه های مختلف بررسی می‌کنند. در ادامه به تشریح این موارد می پردازیم:

ویژگی کارآفرینان از منظر روانشناسان

پژوهشگران حوزه روانشناسی، ویژگی‌هایی برای افراد کارآفرین قائل شده اند. از جمله این ویژگی ها عبارتند از:

  • گرایش‌های ذهنی مثبت: کارآفرینان خود را در شرایطی قرار می‌دهند که برای آنها نیرو بخش بوده و آنها را به آینده امیدوار می‌سازد، مانند: ایمان، امید، اعتماد، شادی و … در مقابل آنها تلاش می‌کنند از وضعیت‌هایی چون: ابهام، افسردگی، ترس، غم، اضطراب و … خود را دور نگاه دارند. هرچند در برخی از موارد حالات منفی به سراغ کارآفرینان نیز می‌آید (خصوصا در زمان بروز شکست). با این وجود به نظر می‌رسد گرایش‌های ذهنی مثبت در کارآفرینان قوی تر است.
  • نیاز به پیشرفت یا توفیق: دیوید مک کللند (۱۹۸۷، ۱۹۶۵) دریافت، افرادی که در آنها نیاز به پیشرفت در سطح بالایی قرار دارد، معمولا دست به کارآفرینی می‌زنند. او نیاز به پیشرفت را در یک گروه از دانشجویان مورد ارزیابی قرار داد و پس از ۱۴ سال که آنها انتخاب‌های شغلی خود را انجام دادند، مجددا به سراغ آنها رفت. او دریافت که افراد با نیاز به پیشرفت بالا، بیشتر به کارآفرینی روی آورده اند و افرادی که نیاز به پیشرفت کمتری داشتند به مشاغلی غیر از کارآفرینی گرایش پیدا کردند. کارآفرینی به این دلیل برای افراد نیازمند به پیشرفت جالب است که منجر به ریسک نمودن و پذیرفتن مسئولیت شکست ها و پیروزی ها است.  کارآفرینان تمایل دارند تا کارشان را در استاندارد‌های عالی جهت موفقیت در موقعیت‌های رقابتی انجام دهند. به اعتقاد مک کللند افرادی که نیاز به توفیق بالایی دارند، دارای ویژگی‌های زیر هستند:
  • مسئولیت شخصی برای تصمیم گیری شخصی را ترجیح می‌دهند.
  • مخاطره پذیری آنها در حد متوسط است.
  • به دریافت بازخورد از نتایج تصمیمات خود علاقه مند است.
  • مرکز کنترل درونی: مرکز کنترل، به عقیده فرد نسبت به اینکه تحت کنترل عوامل درونی یا بیرونی قرار دارد اشاره می‌کند. کارآفرینان موفق به خود ایمان دارند و موفقیت یا شکست را به شانس نسبت نمی دهند. به عقیده آنها شکست ها و پیشرفت ها، تحت کنترل و نفوذ خودشان است.
  • تمایل به مخاطره پذیری: در بین عموم به غلط این باور وجود دارد که فرد کارآفرین بسیار ریسک پذیر است. کارآفرینان پذیرای مخاطره‌های معتدل هستند تا بتوانند از طریق تلاش‌های شخصی این مخاطرات را مهار کنند.
  • نیاز به استقلال:کارآفرینان علاقه ایی ندارند تا تحت کنترل دیگران کار کنند. آنها ترجیح می‌دهند که حتی درآمد کمتری داشته باشند اما صاحب کسب و کار خود باشند و خود برای خود تصمیم بگیرد.
  • خلاقیت و نوآوری: خلاقیت و نوآوری لازمه کارآفرینی است به طوری که پیتر دراکر می‌گوید: وجود نوآوری در کارآفرینی به قدری ضروری است که می‌توان ادعا کرد کارآفرینی بدون آن وجود ندارد و خلاقیت بدون نوآوری نتیجه ای در پی ندارد (دراکر، ۱۹۸۵). کارآفرینان خلاق هستند و خلاقیت را در کارهای خود بکار می گیرند.
  • روحیه شکست ناپذیری:کارآفرین به شکست اعتقادی ندارد. کارآفرینان یا پیروز می‌شوند و یا تجربه کسب می‌کنند.
  • تحمل ابهام:کارآفرینان قادر هستند به طور اثربخش با شرایط و اطلاعات مبهم، ناقص، غیرقطعی، سازمان نیافته و غیرشفاف روبه رو شده و ضمن رفع ابهام آنها را به نفع خود تغییر دهد.
  • سایر موارد:می‌توان به موارد دیگری شامل اعتماد به نفس بالا، پر انرژی بودن، خوش بینی، انعطاف پذیری، مسئولیت پذیری، قدرت طلبی، قدرت تخیل و خیال پردازی و … اشاره کرد.

ویژگی‌های تجربی در کار

بررسی ها نشان می‌دهد، بسیاری از کارآفرینان در تجربه‌های خود دارای اشتراکاتی هستند. از جمله این اشتراکات عبارتند از.

  • تجربه کاری مرتبط: برخی محققان اعتقاد دارند کارآفرینان در صنعتی کار خود را آغاز می‌کنند که در آن تجربه ی قبلی دارند. تجربه قبلی به کارآفرینان کمک می‌کند تا با نگرانی کمتری به راه اندازی کسب و کار روی آورند. البته باید توجه داشت افرادی که در سازمان‌های بسیار بزرگ مشغول به کار هستند، شانس کمتری برای استفاده از تجربیات خود در کسب و کار شخصی دارند چرا که آنها معمولا یک بخش کوچک از یک فرآیند بزرگ را دیده اند و نمی دانند کل سیستم چگونه عمل می‌کند. در حالی که افرادی که در کسب و کارهای کوچک فعالیت می‌کنند این شانس را دارند که با بخش بزرگی از فرآیند‌های کسب و کار مربوطه آشنا شوند و در صورت تصمیم به راه اندازی کسب و کار شخصی از این تجربیات استفاده کنند.
  • نارضایتی از شغل قبلی: نارضایتی علت اصلی دور شدن فرد از شغل خود می‌باشد. برخی از افراد که به کارمندی روی آورده بودند، به دلیل نارضایتی از وضعیت خود در این شغل، تصمیم به راه اندازی کسب و کار شخصی گرفته و کارمندی را رها کردند. برای مثال اختلاف با مافوق، بی توجهی به توانایی ها و درآمد پایین در شغل افراد، می تواند آنها را به راه اندازی کسب و کار شخصی تشویق نماید.
  • الگوی نقش: افراد کارآفرین معمولا افرادی را الگوی خود می‌دانند که دارای کسب و کار بوده و در آن کسب و کار موفق بوده اند برای مثال فردی در فامیل یا آشنایان که یک کارآفرین است را به عنوان یک الگو در نظر می‌گیرند.

ویژگی‌های مرتبط با پیشینه ی فرد

  • شرایط کودکی: مطالعه پژوهشگران نشان داده افرادی که در دوران کودکی والدین خود را از دست داده اند یا در دوران کمتر از ۱۶ سالگی مدتی را دور از خانواده زندگی کرده اند و یا تجربه انجام یک کار اقتصادی را داشته اند، افراد مستعدتری برای کارآفرین شدن هستند. کسانی که زندگیشان دارای فراز و نشیب بوده، بیشتر به سمت کارآفرینی کشیده می‌شوند.
  • تحصیلات: برخی محققان بین تحصیلات و کارآفرین شدن افراد ارتباط برقرار می‌کنند به این معنی که افزایش سطح تحصیلات می‌تواند منجربه افزایش احتمال کارآفرین شدن فرد شود، لکن برخی تحقیقات دیگر رابطه معناداری بین این دو عامل قائل نیستند و می‌گویند اگر قصد کارآفرین شدن را دارید، نیازی به هیچ مدرک و گواهی نامه ای نخواهید داشت. به قول ادیسون: کسب و کار، دانشگاهی بسیار سخت گیرتر از هر مدرسه و دانشکده آموزشی است (کوک، ۱۹۸۶).
  • اثبات خود به دیگران: گاهی ضعیف بودن در منظر اجتماع و یا بی توجهی به آنها در مجامع، موجب انگیزه ای قوی برای افراد می‌شود تا کارآفرین شوند. افراد تلاش می‌کنند با راه اندازی کسب و کار و موفقیت در آن خلاء‌های دیگر زندگی خود را پر کنند.
  • سن و سال: تحقیقات نشان می‌دهد افراد در سن جوانی می‌توانند کارآفرینان موفقی شوند یا به عبارت بهتر احتمال کارآفرین شدن در سنین پایین تر بیشتر است.

در خصوص ویژگی‌های کارآفرینان، نظرات مختلفی ارائه شده است. اندیشمندان متفاوت، ویژگی‌های گوناگونی را برای کارآفرینان معرفی کرده اند. برای جمع بندی این موضوع، به نتایج کار کارلند و همکاران (۱۹۸۴) اشاره می شود که ویژگی های کارآفرینان از منظر پژوهشگران مختلف را گرد آوردند:

  • ریسک پذیری
  • مرکز کنترل درونی
  • نوآوریی، ابتکار
  • میل به مسئولیت پذیری
  • نیاز به موفقیت
  • جاه طلبی
  • میل به استقلال
  • اعتماد به نفس
  • نیاز به قدرت
  • رشد گرا