شبکه های اجتماعی یا سوشال نتورک مفهوم تازه ایی نیستند. حتی هزاران سال پیش انسان ها گرد آتش  می نشستند و برای یکدیگر داستان می گفتند و رابطه هایی عمیق تر شکل میگرفت که می توان یک شبکه اجتماعی در نظر گرفت. اما چیزی که باعث شده امروز شبکه های اجتماعی بیشتر از زمان های گذشته مورد توجه قرار بگیرند توسعه فناوری اطلاعات و زیرساخت های دیجیتال است. اگر شبکه های اجتماعی در گذشته صرفا در مقیاس محله ها و شهرها شکل می گرفتند اما امروزه با ارزان شدن دسترسی به ابزارهای دیجیتال مانند اینترنت، موبایل و نرم افزار ها بخش بزرگی از انسان های کره زمین توانایی این را دارند که شبکه ارتباطی خود را بدون در نظر گرفتن زمان و مکان گسترش دهند.

شبکه های اجتماعی پدیده ای است که چند سالی است همه با آن در ارتباط هستیم پس نیازه که اول تعریف آن را بدانیم. شبکه های اجتماعی باعث تغییر نوع ارتباط و زندگی انسان ها شده است.

شبکه اجتماعی یا سوشیال مدیا ( Social Media ) یک فناوری تعاملی است که به افراد مختلف این اجازه را می دهد تا حرف ها، فکر ها، ایده ها و اطلاعات خود را از طریق زیر ساخت های ارتباطی و مجازی مثل اینترنت به اشتراک می گذارند. امروزه بیشتر شبکه های اجتماعی بر بستر اینترنت کار می کنند پس تعریف ساده تر شبکه های اجتماعی به صورت زیر است:

ابزاری که اماکن ارتباط به کاربران بر بستر اینترنت می دهد که این ارتباط شامل متن، فایل، ویدئو و عکس است. کاربران از طریق کامپیوتر شخصی، تبلت و موبایل توانایی دسترسی به شبکه های اجتماعی را دارند.

تاریخچه شبکه های اجتماعی

برخی اعتقاد دارند که شبکه های اجتماعی با اختراع تلگراف در سال 1792 میلادی متولد شده اند. شکی در این نیست که اختراع تلگراف، نقطه عطف بسیار مهمی در تاریخ ارتباط به حساب می آید. اما شکل گیری شبکه های اجتماعی به شکل امروزی باید در عصر اینترنت جست و جو شود زیرا این اینترنت بود که این امکان را فراهم کرد که میلیون ها و میلیاردها انسان در سرتاسر دنیا بتواند با یکدیگر در ارتباط باشند.

اهداف و ویژگی های شبکه های اجتماعی

ایجاد امکان ارتباط با دیگر افراد، اصلی ترین ویژگی که تقریبا در بین شبکه های اجتماعی مشترک است. حالا این ارتباط می تواند به شکل ها و فرم های مختلفی باشد که به خاطر همین موضوع، باعث ایجاد شبکه های اجتماعی  مختلف می شود.

از اهداف شبکه های اجتماعی می توان به برقراری ارتباط افراد با یکدیگر، اطلاع داشتن کاربران از اخبار روز دنیا در کمترین زمان را نام برد. به طور کلی هدف اصلی ایجاد شبکه های اجتماعی ایجاد ارتباط اجتماعی و اهداف اقتصادی است.

اولین شبکه اجتماعی

1. شبکه اجتماعی Live Journal در سال 1999
2. شبکه اجتماعیAsian Avenue در سال 1999
3. شبکه اجتماعی Black Planet در سال 1999
4. شبکه اجتماعی توییتر و فیس بوک در سال 2000
5. شبکه اجتماعی Fotolog در سال 2003
6. شبکه اجتماعی Friendster در سال 2003
7. شبکه اجتماعی Linkedin در سال 2003
8. شبکه اجتماعی MySpace در سال 2003
9. شبکه اجتماعی Orkut در سال 2004
10. شبکه اجتماعی Facebook در سال 2004
11. شبکه اجتماعی Flickr در سال 2004

انواع شبکه های اجتماعی چیست؟

براساس نوع تولید محتوا شبکه های اجتماعی دسته بندی می شود. براساس قابلیت ها و امکاناتی که شبکه های اجتماعی در ایران و دنیا خدمات ارائه می دهند کاربران تولید محتوا انجام می دهند. به طور نمونه اینستاگرام برای اشتراک ویدئو و تصاویر است یا توییتر برای به اشتراک گذاشتن متن و آخرین اطلاعات و اخبار است. پس باید به این نکته توجه داشت که طبق هر شبکه اجتماعی باید تولید محتوا کرد. شبکه های اجتماعی و تولید محتوا به چند دسته تقسیم می شوند:

• تصاویر: مانند اینستاگرام
• متن: مانند توییتر
• ویدئو: مانند یوتوب
• گفت و گو محور: مانند Redidit
• شبکه سازی و ارتباطات: مانند روبرد

انواع شبکه های اجتماعی مجازی

در سه گروه کلی می توان شبکه های اجتماعی مجازی را براساس نحوه ارتباط کاربران دسته بندی کرد:

الف) شبکه های اجتماعی مبتنی بر پروفایل

ب) شبکه های اجتماعی مبتنی بر محتوا

ج) گونه های دیگر شبکه های اجتماعی

انواع شبکه های اجتماعی

نوع هر شبکه اجتماعی مجازی را می توان از لحاظ عوامل مختلفی بررسی نمود:

• شبکه های اجتماعی تصویر محور : به عنوان مثال از لحاظ محتوا شبکه اینستاگرام تصویر محور است .
• شبکه های اجتماعی ویدئو محور : مانند تیک تیک
• شبکه های اجتماعی گفتگو محور : مانند Reddit و Quora
• شبکه های اجتماعی وبلاگی

مزایا و معایب شبکه های اجتماعی

شبکه های اجتماعی توانایی این را دارد که هم بر افراد و هم بر شرکت ها، هم تاثیر مثبت و هم منفی بگذارد. به همین علت مهم است که مزایا و معایب استفاده از این سایت های رسانه های اجتماعی را مورد سنجش قرار دهید.

مزایا:

شبکه های اجتماعی به افراد این امکان را می هد تا با خانواده و دوستان خود تماس بگیرند. هم چنین می توانند با افرادی که منافع مشابه دارند ارتباط برقرار کنند و روابط جدید درست کنند.

هم چنین به شرکت ها این اجازه را می دهد با مشتریان جدید و موجود ارتباط برقرار کنند. آن ها می توانند از رسانه های اجتماعی برای ایجاد، تبلیغ و افزایش آگاهی از نام تجاری استفاده کنند و هم چنینن بر نظرات مشتریان خود تکیه می کنند. هر چه مشتریان بیشتر در مورد یک شرکت پست ارسال کنند اعتبار برند بیشتر می شود که این امر باعث فروش بیشتر و رتبه بالاتر در موتور های جستجو می شود. پس شبکه های اجتماعی می توانند به ایجاد یک نام تجاری معتبر و قابل اعتماد کمک کنند. ممکن است یک شرکت از شبکه های اجتماعی برای نشان دادن سطح خدمات به مشتریان خود و غنی سازی روابط خود با مصرف کنندگان استفاده کند. به طور مثال، اگر مشتری در مورد محصول یا خدماتی در توییتر شکایت کند، این امکان وجود دارد که شرکت بلافاصله به این موضوع رسیدگی کند، عذرخواهی کند و برای درست کردن آن اقدامی انجام دهد.

معایب:

تاثیر زیادی بر گسترش اطلاعات غلط می توانند شبکه های اجتماعی داشته باشند و می تواند مانند آتش سوزی گسترده شود. پس از سال 2012 این اطلاعات به طور فزاینده ایی رایج شد که به عنوان شایعات شروع می شود که سریع تر از واقعیت گسترش پیدا می کند.

شبکه سازی در رسانه های اجتماعی می تواند تاثیرات مخربی بر شرکت ها داشته باشد. انتقاد از یک نام تجاری می تواند به سرعت در رسانه های اجتماعی گسترش پیدا کند که می تواند یک سردرد مجازی برای روابط عمومی یک شرکت ایجاد کند.

روش های تاثیر شبکه های اجتماعی بر مردم جامعه:

1. افزایش هر گونه اگاهی
2. قدرت شبکه های اجتماعی در سیاست
3. عدالت اجتماعی
4. رشد درآمد توسط بازاریابی دیجیتال

سخن آخر

شبکه اجتماعی پدیده ای است که نمی توان به آن بی توجهی بود و در زندگی روزمره همه ی ما جا دارد و از آن استفاده می کنیم و هر کسی طبق هدف خود از برنامه های مختلفی استفاده می کنید.